Surdulicki kulturni centar / SKC/, Optina Surdulica, u saradnji sa Hristo Botev centrom iz Bozurista R.Bugarska, u sklopu odrzivosti IPA projekta „Doprinos socio-ekonomskom razvoju opština Božurište i Surdulica, kroz jačanje opštinske infrastrukture u kulturi“(CBC – KULTURA) .
Digitalnom Izlozbom , projekcijom filmova u Hristo Botev centru u 2017 god. I publikaciom kataloga obelezav Međunarodni dan osoba sa invaliditetom /MDH-a/
Utvrđivanje MDH-a: osnaživanje osoba sa invaliditetom u njihovim zajednicama
Činjenice o invalidnosti
• Najmanje 10% svetske populacije, ili 650 miliona lјudi, živi sa invaliditetom
• 20% siromašnih lјudi je onesposoblјeno.
• Procenat dece sa smetnjama u razvoju koji ne pohađaju školu je izuzetno promenlјiv i između 65 – 85% u nekim afričkim zemlјama.
• Smrtnost dece sa smetnjama u razvoju može biti čak 80% u zemlјama gde je smrtnost ispod pet godina u celini pala na ispod 20% .
• U mnogim zemlјama sa niskim primanjima i srednjim licima, samo 5-15% osoba sa invaliditetom kojima je potrebna pomoćna sredstva i tehnologija imaju pristup njima .
IZLOZBA SE OTVARA 1.dec. 2017 u Hristo Botev centru u Bozuristu u 12h., trajaje do 5.dec.2017 god.
Izlozbu cine fotografije / A3 formata poznatih licnosti iz celog sveta i izabir dokumentarnih filmova istih osoba.
Alison Lapper – britanska umjetnica rođena 1965. bez ruku i skraćenih nogu, što je rezultat stanja pod nazivom fokomelija. Prvih 19 godina svog života provela je živeći u institucijama za ljude s invaliditetom. Obrazovala se prvo na Školi za primijenjenu umjetnost u Heatherleyu, a potom na Sveučilištu u Brightonu, gdje je diplomirala 1994. godine s posebnim pohvalama. Od tada izlaže na grupnim i samostalnim izložbama, koje su uvijek dobro medijski popraćene. U svom se radu služi raznim medijima, uključujući slikarstvo, fotografiju, digitalne slike i instalacije kako bi istražila svoju temu, a bavi se sobom i načinom na koji je društveno percipirana. Njen rad propituje shvaćanja tjelesne normalnosti i ljepote u ovom društvu koje ju smatra deformiranom jer je rođena bez ruku.
Nakon trudnoće i rođenja sina Parysa proizvela je niz radova koristeći fotografiju i digitalne slike, kojima nastoji preispitati društvene stavove o majčinstvu i invalidnosti. Njen rad i životna priča privukli su znatnu pozornost medija. Ona je prikazana na mnogim nacionalnim i internacionalnim televizijskim i radijskim emisijama, i dokumentirana je u mnogim novinama i člancima u časopisima. Dokumentarac Alison’s Baby, o njenom životu od rođenja Parysa, prikazivan je po cijelom svijetu i dobio je nagrade Prix Italia i Prix Leonardo. „Kada ga gledaju kako se igra u vrtiću, ljudi otpuhuju ili mi dobacuju mračne poglede. Ali ja si mislim „Što vi zapravo želite da ja napravim? Ne mogu ga uzeti u ruke. On mora naučiti da ako kažem NE, to i mislim. To je sve dio tečaja kontrole glasom koji sam prošla radi Parysa. Bilo je zaista teško, no morala sam se držati toga. Bila je to borba dviju snažnih volja. On je uistinu tvrdoglav – kao i njegova majka!“.
Stephen Hoking – diplomirao fiziku na Oksfordu, potom je s temom iz teorije relativnosti doktorirao na Kembridžu, gde je nastavio svoju akademsku karijeru. Postao je član Kraljevskog društva 1974, profesor matematike 1979. Kao student dobio veoma progresivnu neuromotoričku bolest koja veoma onesposobljuje i ograničava kretanje i govor. Svoj matematički rad je nastavio mentalno i saopštavao ga tek u završnom obliku. Njegov životni rad predstavlja izvanrednu pobedu nad teškom fizičkom onesposobljenošću.
Hoking je započeo proučavanje opšte teorije relativnosti, primećujući da Ajnštajnova teorija ne objašnjava kvantnomehaničku prirodu fizike i nije u stanju da adekvatno opiše gravitacione singularitete poput „crnih rupa” ili „velikog praska”. U knjizi The Large Scale Structure of Space-Time (G. F. R. Ellis, 1973) pokazao je da se prostor-vreme singularitet mora pojaviti na početku univerzuma i samo prostora i vremena; to je bio „veliki prasak” (tačka beskonačno visoke gustine prostornovremenske zakrivljenosti). Univerzum se od te tačke pa nadalje širi.
Hoking je veoma unapredio naše znanje o crnim rupama – one su singularitet u vremenu i prostoru, koji su uzrokovani masom dovoljnom da zakrivi prostor tako da je onemogućen prolazak svetlosnih talasa (fotona). Granica unutar koje svetlost ne može da izađe zove se horizont događaja i zadata je Švarcšildovim radijusom. Hoking je ustanovio da se horizont događaja vremenom može samo povećavati ili ostati konstantan, tako da ukoliko bi dve crne rupe nestale, površina novonastale oblasti bila bi veća od zbira površinina komponenti.
Pokazao je da mehanika crnih rupa ima paralele u zakonima termodinamike (prema kojima entropija mora rasti s vremenom). Takođe je pokazao da crne rupe ne nastaju samo usled kolapsa zvezda već i usled kolapsa i drugih visokokompresovanih regiona prostora.
U periodu od 1970. do 1974. Hoking i njegovi saradnici dokazali su Vilerovu (J. Wheeler, 1911—2008) hipotezu (poznatu kao „ni-dlaka” teorema) da su samo masa, ugaoni moment i električno naelektrisanje očuvani jednom kada materija dospe u crnu rupu.
Godine 1974. Hoking je došao do izvanrednog rezultata da crne rupe mogu emitovati toplotno zračenje. Na primer, ako je par čestica-antičestica nastao u blizini horizonta događaja, a samo jedna je unutar njega, tada crna rupa efektivno emituje toplotno zračenje. Konačna se temperatura otuda mora povezati s crnom rupom, a analogija između mehanike crne rupe i termodinamike je stvarna. Indirektna evidencija za aktuelno postojanje crnih rupa u centru aktivnih galaksija je sada zadobijena: postoji izvesna evidencija da je u centru naše galaksije, Mlečnog puta, crna rupa.
Nešto skorije je Hoking preduzeo da formuliše konzistentnu kvantnomehaničku teoriju gravitacije, koja bi gravitaciju povezala s druga tri osnovna tipa sile (slabom nuklearnom, jakom nuklearnom i elektromagnetnom interakcijom). Njegova netehnička knjiga „Kratka istorija vremena” (engl. A Brief History of Time, 1988) je bila izvanredni izdavački uspeh. Postao je počasni pratilac kraljice, 1989.
Stivi Vonder- Rođen je u Sagivanu, u Mičigenu, vid je izgubio ubrzo poslije rođenja. Naučio je da svira harmoniku, klavir i bubnjeve sa devet godina. Već od deset godina, njegovo pjevanje i druge muzičke vještine bile su poznate u cijelom njegovom komšiluku, a kada se porodica preselila u Detroit, impresionirao je odrasle svojim talentima i postao poznat vlasnicima Motown Records-a koji su mu dali ugovor za snimanje kada je napunio dvanaest godina.
Prvi njegov nacionalni hit je: „Nadohvat ruke.“ Zatim su uslijedili, „Sve je u redu“, „Jednom u životu“, „Moja Cherie amour“, „Potpisano, zapečaćeno, dostavljeno“, „Tvoj sam“ i „Ako me stvarno voliš“.
Studirao je klasični klavir, a kasnije muzičku teoriju. Početkom 1967. godine počeo je da piše od sopstvenog materijala. Autor je “Klovnovih suza”.
U ranim sedamdesetim, Wonder je imao turneju sa Rolling Stonesima i napravio je velike hitove sa pjesmama „Sujevjerje“ i „Ti si sjaj u mom životu“. Sredinom sedamdesetih njegov album „Pjesme u ključu života“ osvojio je vrhove top lista za 14 nedjelja. To uključuje proboj hitova „Volio bih“, „Gospodin vojvoda“, „Poslednji raj“.
Stivenove pjesme su izvodili i drugi umjetnici kao što su Eric Clapton, Barbara Streisand, Marc Anthony, Mary J. Blige, John Mellencamp, i Red Hot Chili Peppers.
Tokom života, Stivi Vonder je dobio 25 Gremi nagrada, kao i Gremi nagradu za životno djelo 1996. godine. Dobio je i Oskar 1984. godine za hit „Samo sam te zvao da ti kažem da te volim“ iz filma „Žena u crvenoj haljini“. 1989. godine primljen je u Rokenrol Kuću Slavnih. Godine 1999. postao je najmlađi pohvaljen od Kenedi centra počasti.
Primljen je u Kuću poznatih tekstopisaca 2002. godine, a 2004. godine je osvojio Johnni Mercer nagradu kao životno priznanje izuzetnog stvaralaštva.
2005. godine, Kongresna biblioteka je dodala Vonderov dupli album „Pjesme u ključu života“ u Nacionalni Registar Zvuka, koji uključuje snimke koji su kulturno, istorijski ili estetski važni.
Nikolas Džejms Vujičić, je rođen 04. decembra 1982. godine u Brizbejnu, kao prvo dete srpske porodice Vujičić. Rođen s retkim tetra-amelija poremećajem – Nik nema ruke od ramena a umesto nogu ima mala stopala. U početku njegovi roditelji su bili očajni ali ih je život kasnije usmerio u potpuno neočekivanom pravcu.
Zbog ovog poremećaja imao je mnogo problema da se integriše u normalne životne tokove. Tek tokom Nikovih tinejdžerskih godina promenjen je zakon po kome do tada osobe s invaliditetima nisu smele da pohađaju standardne škole.
Nik je bio jedna od prvih osoba s invaliditetom koja je integrisana u formlanu školsku ustanovu. Naučio je da piše koristeći dva prsta na jednom stopalu a kompjuter koristi uz pomoć posebne „prsti-peta“ tehnike. Savladao je i osnovne radnje poput češljanja, brijanja, pranja zuba, razgovaranja telefonom.
Tokom ranog školovanja doživljavao je brojne neprijatnosti od svojih vršnjaka zbog čega je bio izuzetno depresivan. Od 8 godine nekoliko puta je pokušao da izvrši samoubistvo. Samo neizmerna ljubav njegovih roditelja ga je održala u životu kroz te teške periode.
Odrastajući i privikavajući se na sopstvene mogućnosti Nik je shvatio da njegova dostignuća inspirišu mnoge ljude. Prelomni trenutak se dogodio kada mu je mama pokazala članak o čoveku koji pati od sličnog sidroma. Tada je shvatio da nije jedini koji se muči što mu je dalo nadahnuće za dalji život. Postao je aktivniji i uključio se u dobrotvorne organizacije prikupljajući sredstva za razne programe koji pomažu ljudima s invaliditetom.
Sa sedamnaest godina je počeo da drži predavanja o svojim problemima i osnovao neprofitnu organizaciju „Živeti slobodno“. Diplomirao je računovodstvo i finansijsko planiranje. Počeo je da putuje i drži motivaciona predavanja širom sveta. Do sada je posetio 24 zemlje a njegova predavanja je pratilo preko 3 miliona ljudi. Prvu knjigu Živeti slobodno objavio je 2010. godine. Snimio je i nekoliko dokumentarnih filmova. Trenutno živi u Kaliforniji.
Ana Ilić je rođena 25.12.1995. u Vranju, živi u Vladičinom Hanu, studira u Nisu .
Do svoje devete godine ni po čemu se nije razlikovala od ostale dece, osim možda u vanrednim rezultatima koje je postizala u prvim godinama svog školovanja. Pored primetnog zamaranja ništa nije ukazivalo na sudbinu koja joj se ubrzano približavala. Imala je nepunih deset godina kada joj je na Dečijoj neurologiji u Beogradu, postavljena dijagnoza – Fridrajhova ataksija. Retka, teška i podmukla bolest za koju nema leka, a lekovi za usporavanje njenog razvoja preskupi i nedostupni u našem zdravstvenom sistemu.
Za kratko vreme Ana dospeva do vezanosti za invalidska kolica, a niz ozbiljnih sekundarnih dijagnoza prate onu osnovnu: ozbiljna kardiomiopatija, skeletni deformiteti, zamor, mišićna slabost, dijabetes… Po definiciji bolesti, mogući su problemi sa gutanjem, čulima vida i sluha.
Intelekt ostaje netaknut, pa tako Ana nastavlja školovanje i osnovnu školu završava odličnim uspehom i među najboljima je u generaciji. Srednje obrazovanje, i pored čestog odsustvovanja zbog prirode bolesti, redovno nastavlja u lokalnoj gimnaziji, a svojim radom zaslužuje i pravo na učeničku stipendiju kojom sebi omogućava uspešnije školovanje i deo onih tinejdžerskih radosti koje su joj uskraćene što zbog bolesti, što zbog ostajanja bez posla njenih roditelja u surovoj tranziciji u državi koja ne prepoznaje probleme obolelih od retkih bolesti.
Period kasnog detinjstva i prelaska u doba adolescencije, Ana provodi u svakodnevnoj borbi protiv opake bolesti onim što joj se jedino nudi – svakodnevnom fizikalnom terapijom i osmehom. U isto vreme pronalazi svoj dar i počinje da svoje misli i osećanja prenosi na papir, i oblikuje ih u tekstove i pesme. Nepokolebljivu težinu reči – neizlečivo, Ana je odlučila da umanji nesvakidašnjim poetskim darom kroz koji je otkrila sopstvenu stvaralačku moć. Iz svake njene pesme, prezrele ne samo za njen uzrast već i za mnogo starije, izviru spoznaja i svetlost istine.
Prva zbirka pesama “Pod svetlom istine” nastajala je u periodu između desete i šesnaeste godine, a svetlost dana je ugledala na 16. rođendan kao poklon grupe autora IK Laguna i kao početak humanitarne akcije pod koordinacijom i pokroviteljstvom književnice Ivane Kuzmanović. Spoj talenta, nesvakidašnje poezije, životne priče mlade pesnikinje i iskrenih najlepših želja donatora naišao je na sjajan prijem u javnosti. Kao autorsko izdanje knjiga je pronašla put do čitalaca od Australije do Kanade.
Nagrađena na književnom konkursu “Reči u boji” u organizaciji Kancelarije za mlade Vranje, dobitnik 1. godišnje nagrade Nacionalne organizacije za retke bolesti Srbije za doprinos širenju svesti o retkim bolestima, Svetosavskog (2013. ) i Kneza Lazara (2014.) – priznanja za unapređenje kulturnog stvaralaštva opštine Vladičin Han. Nosilac je Vukove diplome za školsku 2013/14. g. Gimnazije “Jovan Skerlić 2015.
Ana nastavlja da piše i da se bori protiv Fridrajhove ataksije.
Autor izlozbe je Suzana Stankovic Aleksic. Izložba predstavnja kolekciju EKSPONATA iz 2013-2015 i 2017 god.
2014 god.– projekat SKC podržan je od strane Ministarstva kulture i informisanje R.Srbije.
2015 god. – kolekciju SKC dopunjuje Etnografski muzej iz Beograda sa Međunarodnog festivala etnološkog filma u Beogradu / Film : ŽIVOT BEZ REČI – režija ADAM ISENBERG, NIKARAGVA i fimm DA LI VERUJEŠ U LjUBAV – režija RON GOLDMAN, IZRAEL /.
2017 god. – kolekciju SKC dopunjuje katalog i audio- vizuelna izložba SKC , Opštine Surdulica koja projekat promoviše na internacionalnoj mreži umetnosti i kulture u sklopu održivosti projekta „Doprinos socio-ekonomskom razvoju opština Božurište i Surdulica, kroz jačanje opštinske infrastrukture u kulturi“(CBC – KULTURA) .
Informator izlozbe i projekcije filmova / katalog /– na SRPSKOM I ENGLESKOM JEZIKU publikuje opstina Surdulica, predsednica opštine Aleksandra Popovic.
Publikacija je izrađena uz pomoć OPŠTINE SURDULICA kroz prekogranični program CCI br. 2007CB16IPO006. Sadržaj ove publikacije je isklјučiva odgovornost autora Suzane Stanković Aleksić / opštine Surdulica – korisnik i na ni na koji način ne odražava stavove Evropske unije ili Upravnog organa Programa
Odrzivost IPA projekta doprinosi jačanje, kroz jačanje opštinske infrastrukture u kulturi“ za bolјi svet ,za buduće generacije kao i doprinos socio-ekonomskom razvoju opštini Božurište R. Bugarskoj i opstini Surdulica, R. Srbiji.
